Muqdisho ama Xamar waa magaalo-madaxda Soomaaliya. Waxayn ku taalla gobolka Banaadir ee Koofur-Bari ee dalka. Waxayna saaran tahay Badweynta Hindiya. Tirada dadka ku noolaa dagaalka sokeeye ka hor (1990)waxay ahaayeen 1,500.000 qofood.
Taariikhda Muqdisho waa mid da'weyn ah oo si qeexan uga muuqata taariikhda qaaradda, Carabta, Hindiya iyo Shiinaha. Waxaa gaar ahaan uga hadlaya Muqdisho ama Xamar qoraaga Muslimka ah ee reer Maqrab, Ibn-Batuta oo booqday magaalada 675 sanadood ka hor. Eeg buuga safarradiisa ama "Rixlaat Ibn Batuuta" ee Afrika iyo Aasiya.
Afar iyo tobankii sano ee ugu dambeeyey Muqdisho waxay caan ku ahayd Nabadgelyo xumo, meel ay ka taliyaan qabqablayaan dagaal oo hab 'mafio' ah ku shaqaysta, dadkuna u afduuban yahay, iyagoo qaybo yar yar magaalada u qaybsaday iyagoo ku qaraabanaya magac qabiil, kuna shaqaysta hantidii dowladii ay lahayd iyo mid mid gaar oo dadkii lahaa ay waddanka dibedda uga qaxeen.
Qabqablayaashaas dagaal(Warlords)oo u badan kuwo ka yimi gobollada dhexe ee Somalia, gaar ahaan Mudug iyo Galguduud waxay isugu jiraan qaar hab qabiil ku gabbada,qaar wadaaddo diimeed ku gabbada, qaar hab ganacsato ku gabbada, qaar siyaasiyiin iyo saraakiil hore oo ciidan ku magac raadsada.
Taasu waxa ay keentay in Muqdisho ay noqoto caqabadda hor taagan soo celinta nabad gelyadii iyo qarannimadii Somalia.
Shirar dhawr iyo toban gaaraya ayaa waxgaradka Somaliyeed is ku dayeen inay maara u helaan dhibka Muqdisho ku hayso dalka iyagoo abaal marin ku deyey ay ku hoggaamiyaan Somaliya raga qabqablayaasha ah ee Xamar haysta, laakiin waa shayn weydey maadaama dantooda dowlad la'aanta ay ku haystaan iyo tan qarannimo oo aan iska hor jeeda.
Shirka ugu dambeeyey ee Kenya ka dhacay ayaa hadda waxaa la isku deyayaa bal in xagga xoogga la isku dayo,iyadoo ciidammo caalammi ah oo dhex dhexaad ah la adeegsanayo, mar haddii abaalmarintii shaqayn weydey.
Haddii taasi shaqayn weydo, waxay noqonaysaa in ay taariikh noqonayso in meel Muqdisho lagu magacaabi jirey ay afartan sano (1950-1990) Somaliya caasimad u ahayd---(YOL)
barisamaadkii somaliya oo ay shidan tahay waayeYOL


Hoteel curubo ayaa ahaa hotel run ahaatii taariikh ku leh magaalada muqdisho, iyadoo hadda aad arkayso burburkii ku yimid intii lagu jiray dagaaladii sokeeyo ay ka bilowday soomaaliya bilowgii 1991kii Hadda ayaa waxaa uu yahay hotel Curubo mid burburay iyadoo aad arkeyso marka aad booqato halkii uu ku yaalay ee dagmada xamar weyne ee magaalada Muqdisho, laakiin aad arkeyso waxyaabahii ka haray.dowlad waliba ama shacabka kasta waxey ku fanaan wax yaabaha quruxda leh ee hadana qarni badan dhisan hadese somaliya wax ba ka ma xasuusan kartid hadey marhore kuugu danbeysay nasiib darase waxey noqdeen kuwa labur buriyay oo ciida lagu daray xusuus gaar ah ayeey ku rebeysa dadkii barisimaadkiii ku damaashaadi jiray hotelkan + maanta waxa uu yahay? yoolaconline
guryaha somalida dhaqan ahaan ay ka dhistaam magaalada muqdisho barisamaadki waayo waayo nin kii xislahaa xasuusta by YOL
